Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XI của Đảng; Hướng dẫn số 34-HD/BTCTW ngày 8/10/2009 của Ban Tổ chức Trung ương: “Một số vấn đề về thực hiện thí điểm chủ trương đại hội Đảng bộ cấp trên cơ sở trực tiếp bầu bí thư cấp ủy”, Ban Thường vụ Tỉnh ủy Yên Bái đã chọn Đảng bộ huyện Lục Yên và Đảng bộ huyện Trấn Yên thực hiện thí điểm chủ trương đại hội cấp trên cơ sở trực tiếp bầu bí thư cấp ủy. Đại hội Đảng bộ huyện Lục Yên diễn ra từ ngày 14 - 16/7/2010 và Đại hội Đảng bộ huyện Trấn Yên diễn ra từ ngày 26 - 28/7/2010.

Cả hai đại hội đã được tập trung chuẩn bị công phu, chu đáo và đã hoàn thành xuất sắc các nội dung đề ra; tổng kết việc thực hiện nghị quyết đại hội Đảng bộ nhiệm kỳ qua và xác định phương hướng, mục tiêu, nhiệm vụ của Đảng bộ trong nhiệm kỳ tới. Đại hội đã tham gia ý kiến vào các văn kiện của cấp trên theo quy định; lấy ý kiến của đại biểu vào 23 vấn đề trong “Dự thảo báo cáo một số vấn đề về bổ sung, sửa đổi Điều lệ Đảng trình Đại hội XI của Đảng” và tổng hợp kết quả, báo cáo trước đại hội. Việc bầu cử cấp ủy khóa mới bảo đảm nguyên tắc, thủ tục và phát huy dân chủ; phiếu bầu tập trung cao, chỉ bầu 1 vòng là đủ số lượng ban chấp hành (danh sách bầu đạt số dư 16%).

Kết quả bầu cử đúng phương án nhân sự, hầu hết các đồng chí cán bộ lãnh đạo chủ chốt đều trúng cử với số phiếu cao trên 98%, nhiều đồng chí trúng cử 100% phiếu bầu. Cấp ủy khóa mới bảo đảm chất lượng cao hơn, có số lượng cơ cấu hợp lý (tuổi trẻ, nữ, dân tộc thiểu số đều tăng so với khóa cũ) và đều được phân công nhiệm vụ phù hợp gắn với công tác nhân sự HĐND, UBND nhiệm kỳ 2011 - 2016 và quy hoạch cán bộ chủ chốt của cấp huyện. Tổng số cấp ủy được bầu 76 đồng chí, trong đó: tái cử 40 đồng chí, chiếm 52,6%; số mới tham gia 36 đồng chí, chiếm 47,4%; nữ 16 đồng chí, chiếm 21,1%; trẻ 11 đồng chí, chiếm 14,5%; dân tộc thiểu số 27 đồng chí, chiếm 35,5%; tuổi trung bình là 44,9 tuổi; trình độ cao đẳng, đại học chuyên môn 67 đồng chí, chiếm 88,2%; trình độ cao cấp, cử nhân chính trị 42 đồng chí, chiếm 55,3%.

Đại hội tiến hành bầu cử chức danh bí thư cấp ủy theo đúng quy định. Đồng chí trúng cử chức danh bí thư cấp ủy đạt tỷ lệ phiếu bầu cao. Ban chấp hành họp bầu ban thường vụ, phó bí thư, ủy ban kiểm tra, chủ nhiệm ủy ban kiểm tra theo đúng quy định; bầu đoàn đại biểu đi dự Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XVII đúng quy định, theo đúng quy chế bầu cử trong Đảng và hướng dẫn của Ban Tổ chức Trung ương. Đại hội đã bầu được 42 đại biểu chính thức, 4 đại biểu dự khuyết theo đúng phương án nhân sự và là các đồng chí tiêu biểu, có khả năng đóng góp vào thành công của đại hội.

Đại hội thực sự là đợt sinh hoạt chính trị sâu rộng trong Đảng và nhân dân các dân tộc trong huyện. Công tác chuẩn bị và tổ chức đại hội đã tập hợp và phát huy được trí tuệ, trách nhiệm của cấp ủy, của các tổ chức trong hệ thống chính trị, của cán bộ, đảng viên và nhân dân. Thảo luận tại đại hội khá sôi nổi, dân chủ, thể hiện tinh thần xây dựng, ý thức trách nhiệm cao. Đại hội đã dành nhiều thời gian để nghiên cứu, thảo luận, đóng góp ý kiến vào việc xây dựng nghị quyết của Đảng bộ huyện, dự thảo các văn kiện của cấp trên. Đã có 21/85 ý kiến phát biểu tại hội trường; nhiều ý kiến thẳng thắn, sâu sắc và có một số ý kiến thảo luận tập trung vào những vấn đề về quan điểm, chủ trương, định hướng lớn trong dự thảo văn kiện trình Đại hội lần thứ XI của Đảng, Dự thảo Báo cáo Chính trị trình Đại hội lần thứ XVII của Đảng bộ tỉnh, của Đảng bộ huyện và những vấn đề mà cán bộ, đảng viên, nhân dân trong huyện đang quan tâm; đề ra nhiều biện pháp tích cực, cụ thể trên nhiều lĩnh vực quan trọng và có tính khả thi cao. Đoàn chủ tịch có sự phân công khá hợp lý, điều hành khoa học. Đoàn thư ký, ban thẩm tra tư cách đại biểu, ban kiểm phiếu hoàn thành tốt nhiệm vụ. Đại biểu đại hội có ý thức và trách nhiệm cao. Đại hội  tiến hành bầu cử theo trình tự thống nhất, khoa học. Trang trí, khánh tiết đúng quy định, trang nghiêm, hoành tráng, đẹp và bảo đảm an toàn trong suốt thời gian đại hội.

Thông qua đại hội, có thể rút ra một số kinh nghiệm trong lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy các cấp như sau:

Một là: Cấp ủy các cấp phải tổ chức nghiên cứu, quán triệt sâu sắc mục đích, yêu cầu, nội dung của Chỉ thị số 37-CT/TW của Bộ Chính trị, Kế hoạch số 108-KH/TU của Tỉnh ủy Yên Bái, Hướng dẫn số 34-HD/BTCTW của Ban Tổ chức Trung ương và chủ động xây dựng kế hoạch, biện pháp tổ chức thực hiện cụ thể, thiết thực.

Hai là: Trong quá trình chuẩn bị và tổ chức đại hội, cần có tổ công tác của Ban Thường vụ Tỉnh ủy thường xuyên theo dõi, kiểm tra, hướng dẫn.

Ba là: Chuẩn bị các văn kiện trình đại hội phải thường xuyên phát huy trí tuệ, đề cao ý thức trách nhiệm của cán bộ, đảng viên và quần chúng; bảo đảm yêu cầu chất lượng, thể hiện rõ những định hướng lớn, những nhiệm vụ trọng tâm và những giải pháp có tính đột phá, tạo chuyển biến rõ rệt trong phát triển kinh tế - xã hội và công tác xây dựng Đảng ở địa phương trong 5 năm tới.

Bốn là: Ban thường vụ huyện ủy cần bám sát các hướng dẫn của Trung ương, của Tỉnh ủy triển khai thực hiện đúng quy trình, dân chủ, khách quan, lựa chọn được nhân sự bảo đảm yêu cầu về số lượng, tiêu chuẩn, cơ cấu. Đối với các đồng chí dự kiến tham gia cấp ủy khóa mới có những vấn đề tồn tại, vướng mắc, cần tập trung giải quyết dứt điểm, công khai, kịp thời và chủ động đề xuất những phương án nhân sự phù hợp.

Năm là: Điều hành của đoàn chủ tịch phải khoa học, trên cơ sở các văn bản đã được chuẩn bị trước.

Phan Văn Nghị